Mirastan çıkarma bir diğer adı ile mirastan ıskat; ölüme bağlı bir tasarruftur. Bu tasarrufla vasiyetçi; saklı paylı bir mirasçısını miras hakkından ve saklı payından uzaklaştırmaktadır.
Mirastan çıkarma (ıskat); aile bağlarını kuvvetlendiren ve bunların korunmasına hizmet eden bir nitelik taşımaktadır.
Mirastan çıkarma (ıskat); mirastan yoksunluktan sebepleri ile ayırmak gerekmektedir. Gerek mirastan ıskatta, gerek mirastan yoksunlukta; mirasçı saklı payını kaybetmekte, bundan yoksun kalmaktadır. Fakat aralarında birtakım farklar vardır. Mirastan çıkarma ile mirastan yoksunluk arasındaki en önemli fark yoksunluğun kendiliğinden hüküm ifade etmesi, buna karşılık ıskatın var olabilmesi için vasiyetçinin buna ilişkin bir ölüme bağlı tasarrufunun bulunmasının şart olmasıdır. Ayrıca mirastan yoksunluğu doğuran sebepler ile ıskat sebepleri arasında farklar vardır.
Türk Medeni Kanununda mirastan ıskatın şartları 4 bent olarak düzenlenmiştir;
1-Miras bırakanın saklı paylı mirasçısını mirastan ıskat edebilmesi için mirasçının kusurlu bir fiilinin bulunması şarttır. Mirasçı ayırt etme gücünden yoksun ise; onun kusuru söz konusu olmayacağından bir ıskat sebebi meydana gelmemektedir. Buna karşılık ayırt etme gücüne sahip kısıtlılar; kusurlu olabilirler ve mirastan ıskat edilebilirler.
2-Iskat olunan mirasçının; mirastan ıskat olunmasını gerektiren fiilinin hukuka aykırı bulunması gerekir. Hukuka uygun fiil ve davranışların varlığı halinde, ıskat sebebi meydana gelmez.
3-Iskat sebebi olan fiilin ağır bir suç olması gerekir. Burada ağırlık; objektif esaslara veya ceza kanunundaki hükümlere göre tayin edilmez. Fakat işlenen fiilin aile ilişkisi göz önünden tutulmak suretiyle vasiyetçiye yaptığı etki dikkate alınır.
4-Iskatın ölüme bağlı tasarruf şeklinde yapılmış olması şarttır.
AVUKAT GİZEM GONCE
